بایگانی برچسب ها: گردشگری

واژه ایل

ایل معانی متفاوتی دارد اما این واژه در متون کهن ترکی و فارسی به معانی مختلف ولایت، صلح و دوستی، خیل و گروه، دوست، رام و مطیع، مردم و جماعت به کار رفته است.

شیوه­های زیست

جوامع ایلی ایران از لحاظ شیوه زیست و معاش می‌توان به دو دسته تقسیم کرد:

جامعه‌های کوچ‌رو، جامعه‌های یکجانشین.

کوچ‌رو

ایل‌های چادرنشین شبان، در تمام سال پیوسته در پی‌ دام و یافتن مرتع از جایی به جایی دیگر کوچ می‌کنند و با صحراگردی و بادیه‌نشینی و کوچ با فاصله کوتاه و بلند به صورت تحرک عمودی از سرزمین‌های گرمسیر دشتی به سرزمین‌های سردسیر کوهستانی و بالعکس و یا به صورت تحرک افقی در دشت و بیابان زندگی می‌گذرانند.

این گروه، غالبا زیر چادر زندگی می‌کنند و به هنگام کوچ همه اعضای خانواده، زن و مرد و کودک، سیاه چادر و زاد و توشه و اسباب خانه خود را بار ستور می‌کنند و منزل به منزل راه دور و دراز دشت و صحرا را به منظور به دست آوردن آب و مرتع برای گله‌هایشان می‌پیمایند.

انسان و دام و مرتع سه رکن اصلی زندگی کوچ‌رو است و دام و مرتع نقش مهم و حیاتی در زندگی اقتصادی و بقای جامعه کوچ‌رو ایفا می‌کند.

ایل‌های کوچ‌رو فصلی یا موسمی، کوچ تابستانه و زمستانه دارند. این ایل‌ها در بهار باروبنه می‌بندند و با گله‌هایشان به ییلاق یا سردسیر می‌روند بخشی از بهار و تمام تابستان را در ییلاق می‌گذرانند. در پاییز از ییلاق به قشلاق یل گرمسیر باز می‌گردند و بخشی از پاییز و زمستان را در قشلاق به سر می‌برند.

برخی از این ایلات، در پایگاه ثابت خود در قشلاق و شمار اندکی در ییلاق خانه‌های خشت و گلی یا سنگی دارند. بخش دیگر، به خصوص در ییلاق در چادر زندگی می‌کنند.

یکجانشینی

ایل‌های اسکان‌یافته ده‌نشین ایل‌هایی هستندکه زندگی کوچ‌روی و چادرنشینی را رها کرده و با با حفظ ساختار اجتماعی – سیاسی سنتی خود در خانه‌های خشت و گلی روستاها ساکن شده‌اند.

این گروه از جامعه ایلی دو وجهی و بر پایه تولید کشاورزی و دام‌پروری است. دامداران ایل معمولا گله‌های خود را به چوپانان می‌سپارند تا به مراتع متعلق به تیره و طایفه و یا به روستاهای محل اقات آنها، یا کوهستان‌های پیرامون دهات ببرند و بچرانند.

ماری شیل که در سال‌های 1264-1269 قمری در ایران می‌زیسته درباره تغیر شیوه زندگی کوچ‌رو به یکجانشینی برخی از ایلات می‌نویسد: ایل‌هایی هستند که زمانی کوچ‌رو بوده‌اند و اکنون اسکان یافته و به کشاورزی پرداخته‌اند. این ایل‌ها هنوز وحدت و ویژگی خود را به منزله جامعه ایلی حفظ کرده‌اند و هر ایلی را رییسی و هر یک از تیره‌ها و طایفه‌های ایل را سرکرده‌ای رهبری می‌کند.

هر گروه ایلی با حفظ خصوصیت‌های بنیادی در فرهنگ و زبان قوم خود، به گویشی خاص از زبان قومی سخن می‌گویند. زبان‌ها و گویش‌هایی که ایلات و عشایر بدان سخن می‌گویند به جز زبان‌های غیرایرانی ترکی، ترکمنی و عربی ، همه جزء زبان‌های ایرانی و شاخه‌ای از هند و ایرانی یا آریایی هستندکه به خانواده بزرگ زبان هند و اروپا تعلق دارند.

زبان‌ها و گویش‌های ایرانی

کردی، لری، بلوچی.

زبان‌ها و گویش‌های غیرایرانی

عربی، ترکی و ترکمنی

دین و مذهب

تشیع و تسنن: دو مذهب رایج در میان ایلات و عشایر مختلف ایران است.. مذهب شیعه بیشترین پیروان را در جامعه ایلی- عشیره‌ای دارد و از چها فرقه اهل سنت و جماعت، عشایر سنی بیشترشان از مکتب حنفی و شافعی پیروی می‌کنند.

گرو‌هایی از مردم کرد و لر و بلوچ در جامعه ایلی، به خصوص جامعه‎عای یکجانشین به دو طریقت نقش‌بندی و قادری گرویده‌اند و گروهی اهل حق نیز هستند.

تقسیم کار در جامعه ایلی بر چه اساسی صورت می‌پذیرد؟

جنس: از لحاظ جنسی برخی کارها مناسب مردان و برخی مناسب زنان تعیین شده است. مثلا مراقبت و مواظبت از کودکان، رفت و روب و… برعهده زنان می‌باشد.

سن: تقسیم و توزیع کار براساس  سن نیز تا حد زیادی به سن ‌آنها بستگی‌دارد.

مثلا: چراندن گله‌های کوچک بره و بزغاله در اطراف حریم  محل مسکونی برعهده پسران و دختران کوچک. آوردن آب از چشمه و قنات و حمل شاخه و خاشاک از اطراف معمولا  بر عهده دختران و زنان بسیار جوان است.

منزلت اجتماعی: منزلت اجتماعی درتوضیع کار و تخصیص وظیفه در میان افراد و گروه ها و قشرهای اجتماعی نیز تاثیر دارد مثلا، در گذاشته اعضای خانواده­های قشر بالای جامعه، ماننده خانواده های ایل بیگ و خان،  یا ارباب و مالک، برخی از کارهای و وظایفی را که عامه مردم ایلیاتی یا زارع و رعیت برعهده داشتند،پست می‌شمردند و انجام نمی‌دادند.

شایستگی و مهارت: آخرین ملاک تقسیم کار میان زنان و مردان مبتنی بر مهارت و قابلیت جنسی است مثلا: زنان در پشم ریسی و نخ تابی مهارت دارند، و مردان در پشم چینی، چوپانی.

 نام فارسی: پلنگ

نام انگلیسی: leopard

نام علمی: panthera parrdus

پلنگ یکی از زیرک‌ترین و قدرتمند‌ترین گربه‌سان است. این گربه‌سان بزرگ جثه با بدن پوشیده از خال‌های تو خالی خود، در زیستگاه‌های گوناگونی زندگی می‌کند. پلنگ ایرانی بزرگ‌ترین زیرگونه یا نژاد پلنگ در دنیاست.

پلنگ اینجا، پلنگ آنجا، پلنگ همه‌جا!

از آنجا که پلنگ ترکیبی از سرعت، چابکی، انعطاف و قدرت است، می‌تواند در مناطق گوناگون زندگی کند و خود را با هر وضعی وفق دهد. این جانور در بسیاری از مناطق دنیا، از علفزارهای گرم و باز آفریقا گرفته تا جنگل‌های مرطوب و حاره‌ای هند و آفریقا، کوهستان‌های سرد و صخره‌ای خاورمیانه و جنگل‌های سرد خاور دور و روسیه زندگی می‌کند. پلنگ گسترده‌ترین پراگندگی را در بین همه گربه‌سانان بزرگ جهان دارد. در ایران هم در اغلب استان‌های کشور زندگی می‌کند.

پلنگ‌ها، شکارچیان قدرتمند

پلنگ‌ها در مقایسه با سایر گربه‌سانان، قدرت شکارگری زیادی دارند. آن‌ها به دلیل داشتن قدرت بینایی بسیار خوب، برخلاف سگ‌سانان، کمتر طعمه را از روی بو تعقیب می‌کنند بلکه با کمین کردن در مسیر آن، همراه با دویدن و پرش ناگهانی طعمه را شکر می‌کنند. پلنگ علاوه‌بر بینایی بسیار قوی، ویژگی‌های منحصر به فرد دیگری هم دارد که با وجود آن‌ها هر وقت اراده کند، می‌تواند به شکار هر جانوری بپردازد.

برای مثال، قسمت زیرین و بخش داخلی پاهای این جانور از موهای نرمی پوشیده شده است و به همین سبب، هنگامی که راه می‌رود، صدای پایش را نمی‌توان شنید؛ در نتیجه به راحتی و بدون اینکه طعمه متوجه شود، به آن نزدیک می‌شود.

داخل گوش‌های پلنگ از موهای ریزی پوشیده شده است که در مقابل جریان باد، حساسیتی فوق‌العاده دارد این موها کوچک‌ترین تغیرات جهت باد را مشخص می‌کنند و با وجود آن‌ها پلنگ می‌فهمد که در صورت تغیر ندادن مسیر، طعمه بویش را می‌فهمد و فرار می‌کند.

پلنگ‌های قلمرو طلب

پلنگ‌ها از حیوانات قلمرو طلب به حساب می‌آیند. اندازه قلمرو آن‌ها در وضع عادی بین 5 تا 50 کیلومتر مربع است اما ممکن است از این مقدار فراتر هم برود.

بطور کلی اندازه قلمرو پلنگ‌ها به عوامل گوناگونی چون جنسیت، سن، غنی بودن محل زندگی از نظر طعمه، و حضور یا نبود شکارچیان بزرگ دیگر در آن بستگی دارد.

نشانه‌گذاری قلمرو

پلنگ‌ها بطور مداوم به اطراف قلمرو خود سرکشی می‌کنند و سراسر مرزهای آن را نشانه ‌گذارند. این نشانه‌ها به دو گروه بصری و وابسته به بویایی تقسیم می‌شوند.

نشانه‌های بصری

پشته کردن خاک و در مناطق پر درخت پنجه کشیدن بر درختان و ریختن سرگین با بوی خاص است.

نشانه‌های وابسته به بویایی

پاشیدن ادرار با حجم کم روی جای پنجه‌ها بر درخت و نیز روی محل پشته کردن خاک یا روی قسمت‌های انتهایی گیاهان و بوته‌هاست.

گاهی پلنگ‌ها برای تاکید بیشتر، از تلفیق این نشانه‌ها استفاده می‌کنند. آن‌ها تقریبا هر روز حدود قلمرو خود را مشخص می‌کنند و مسیرهای آن‌ را از نظر طعمه مورد بررسی قرار می‌دهند.

پلنگ‌های همه چیز خوار

پلنگ‌ها همانطور که در حوزه وسیعی پراکنده‌اند، تنوع غذایی گسترده‌ای نیز دارند. در واقع، از فهرست طعمه‌های خورده شده توسط آنان تا حدودی می‌توان فهمید که قلمرو این جانوران قدرتمند، چه حیوانات دیگری زندگی می‌کنند.

زادآوری

جفت‌گیری پلنگ‌ها در اواسط زمستان صورت می‌گیرد و توله ها در بهار به دنیا می‌آیند.

اندازه

طول بدن این پستاندار 110 تا 190 سانتی‌متر، طول دمش 60 تا 110 سانتی‌متر، ارتفاع بدن آن 45 تا 70 سانتی‌متر و وزنش 35 تا حدود 100 کیلوگرم است.

رژیم غذایی

سم داران بزرگ مانند کل و بز، قوچ و میش و گراز، پرندگان، خزندگان، روباه، سگ، گاو، گوسفند، الاغ، ماهی و حشره‌ غذای پلنگ را تشکیل می‌دهد.

وزیری کرمانی صاحب تاریخ کرمان معتقد است که:

کرمان منسوب است به کرمان بن هیتال و هیتال انگیزه‌های حضرت نوح است البته در متون قدیم فارسی کرمان و مکدان را دوبرادر از نوادگان کیومرث می‌دانند.

در کتب تاریخی و به ویژه در شاهنامه فردوسی داستانی درمورد هفتواد است که کرمی داشته و مایه اقبال وی بوده است. لذا نام کرمان برگرفته از نام کرم هفتواد است.

وزیری کرمانی در جغرافیای کرمان معتقد است که کرمان، در گذشته گواشیر خوانده شده است و گواشیر دارالملک  اعظم و نقطه دایره مملکت کرمان است.

سایکس معتقد است که مولفین مشرق زمین کرمان را در نگارشات خود دارالامان می‌نامند.

عده‌ای کرمان را مرکب از کار و مان دانسته‌اند. کلمه “کار” به معنای رزم ونبرد و “مان” به معنای محل بوده است و در مجموع محل جنگاوری معنا می‌شود.

عده‌ای نیز وجه تسمیه کرمان را شهر کوران نامیده‌اند، زیرا آقامحمدخان قاجار در برابر مقاوت مردم کرمان هفت من و نیم چشم از اهالی کرمان درآورد. لذا این شهر، شهر کوران اطلاق کرده‌اند که هیچ قرابتی بین این دوکلمه وجود ندارد و از طرفی کلمه کارمانیا که در عصر هخامنشی به کرمان گفته می‌شد، این وجه تسمیه را باطل می‌کند.

شاید کرمان همان کریمان بوده، زیرا در طول تاریخ مهمان‌های ناخوانده سیاسی را می‌پذیرفته است، مثل لطفعلی‌خان که باعث نابودی شهر کرمان شد.

در جلد پنجم فرهنگ آنندراج آمده که کریمان پدر نریمان آن شهر را به نام خود بنا نهاده زیرا به اوستا و سنسکریت معنی کوشا و مردانه می‌دهد.

در برخی از مدارک تاریخی و جغرافیایی این منطقه کرمان، کارمانیا، ژرمانیا و کرمانی ذکر شده است.

در کتیبه بیستون نام آن به صورت یویته ذکر شده است.

در دوره ساسانیان فرمانروای کرمان عنوان شه داشت.

چنان که بهرام چهارم به مناسبت این که در زمان پدرش والی کرمان بود به کرمانشاه (شاه کرمان) معروف بود.

باغ ایرانی چیست؟

باغ، طبیعت دست ساز بشر است. طبیعتی برخاسته از ذهن و پرداخته به دست انسان؛ انعکاس فرهنگ و تخیل انسان است در پرداختن به طبیعت آب، خاک، نور، گیاه، فناوری و ذوق و احساس است. فضایی خرم و رنگین آراسته و پیراسته و تابع شرایط محیط، که در شکل یابی آن ذوق، سلیقه، مهارت، فرهنگ و تصمیم انسان نقش اساسی دارد.

باغ محوطه ای است محصور که در آن گل و ریاحین و اشجار مثمر و سبزی جات و جز آنها غرس و زراعت می‌کنند.

.

چرا باغ ایرانی به وجود آمده است؟

تمام ادیان الهی انسان را موجودی میدانند که از بهشت رانده شده است و زمانی نیز در صورا رعایت برخی اصول به بهشت موعد برخواهد گشت.

انسان به سبب دوری از بهشت و آرزوی زندگی در آن در دوران مختلف سعی داشته است محیط زندگی و حیات این دنیا را به شکل بهشت در آورد و به سبب این تلاش ها بود که باغ، یکی از شاهکار های انسان، به وجود آمد.

.

باغ های ثبت جهانی در ایران

۱. باغ شاهزاده، کرمان

۲. باغ پاسارگاد، شیراز

۳. باغ ارم، شیراز

۴. باغ چهل ستون، اصفهان

۵. باغ فین، کاشان

۶. باغ عباس آباد، بهشهر، مازندران

۷. باغ دولت آباد، یزد

۸. باغ پهلوان پور، مهریز، یزد

۹. باغ اکبریه، بیرجند

.

انواع باغ:

۱. باغ و باغچه در حیاط

در این نوع باغ حیاط در مرکز خانه قرار گرفته شده است. باغچه پایین تر از ایوان قرار می‌گیرد بطوریکه فرد نشسته در ایوان می تواند منظره ی درختان و گل ها را نظاره کند. قدمت این باغ ها به دوره اشکانیان باز می‌گردد و این باغ ها را می‌توان در خانه های قدیمی شهر های سمنان، شاهرود، یزد، کاشان و کرمان مشاهده کرد.

۲. خانه باغ

الگوی طراحی این باغ ها شبیه به منازل مسکونی و بصورت حیاط مرکزی است.مشهور ارین نمونه این خانه باغ ها خانه قوام در شیراز است که دوسمت حیاط آن دو استخر با کاشی های آبی رنگ ساخته شده است.

۳. باغ حکومتی

باغ های حکومتی در پایتخت‌ها و بیشتر شهرهای بزرگ و مهم کشور وجود داشته که هم محل سکونت حاکم، بزرگان کشوری یا لشکری و هم محل دیوانخانه بوده است. این باغ به لحاظ برخورداری از فضای سبز جزء باغ‌های کامل به شمار می آید.

۴. باغ مزار

باغ هایی اطراف مزار ها، مقابر و زیارتگاه هاهستند.

همانند مقبره شاه نعمت الله ولی در ماهان کرمان که سه حیاط، و ساختمان‌های پیرامونی آن تقارن زیبایی دارند. هریک از این حیاط‌ها دارای یک حوض و تعدادی درخت است. در اطراف حوض درختان سرو و کاج خودنمایی می‌کنند.

استخر این باغ چیزی متفاوت از استخرهای معمولی ایران است، بگونه ای که حوض هشت گوشی در وسط استخر که طرح صلیبی دارد تعبیه شده است.

۵. باغ میوه

ساده‌ترین گونه باغ از لحاظ طراحی و سود مندترین به لحاظ اقتصادی است.

برخی از این باغ‌ها فاقد هر نوع بنا هستند.

۶. باغ عمومی (باغ ملی)

یک باغ بیرونی است علاوه بر باغ اصلی، که عمومی‌تر است و راهی است برای ورود به باغ اصلی.

دسته‌ای عمده از این باغ‌ها، باغ مقبره هستند که در گذشته برای عموم، جنبه زیارتی و تفریحی داشتند.

۷. باغ شکار

باغ‌هایی که در مناطق زیست حیوانات ساخته می‌شده.

در این شکار گاه‌ها که حفاظت شده بوده، معمولا چهارراه در چهار جهت اصلی تاسیس می‌شده است که در محل تقاطع این چهار مسیر عمارت شاه ساخته می‌شده است.

۸. باغ وحش

باغ‌هایی که محل نگه داری و تعلیم و تربیت حیوانات وحشی توسط شاهان بوده که از قدیم متداول بوده است.

۹. باغ قلعه

این نوع باغ بر اثر شرایط امنیتی دیوارها قطورتر و مرتفع‌تر هستند.

و به تدریج باغ بصورت قلعه یا دژ در می‌آید و مکانی امن برای حاکمان و بعضا شورشیان علیه حکومت محسوب می‌شده.

عوامل بسیاری می­‌تواند در انتخاب سفر انفرادی و گروهی تاثیرگذار باشد. به طورکلی در این قسمت به چند عامل در برنامه­ریزی و انتخاب نوع سفر اشاره خواهیم کرد.

هزینه

یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار در کیفیت و نوع سفر هزینه است. به عبارتی در تورهای گروهی فرد هزینه را  می‌پردازد تا فرد دیگری برنامه­‌ریزی سفر را انجام دهد. این در حالی است که در سفر انفرادی بسیاری از تصمیمات با خود فرد خواهد بود و در نتیجه هزینه سفر به خود فرد بستگی دارد. به طور مثال فرد می‌­تواند نوع هتل، نوع غذا و حتی نوع حمل و نقل خود را در سفر انفرادی از انواع کم هزینه انتخاب کند و در نتیجه تا حدودی هزینه سفر را کاهش دهد، اما در سفرهای گروهی به این شکل نخواهد بود.

آزادی عمل

در سفرهای انفرادی نسبت به سفرهای گروهی فرد بسیار مستقل­‌تر خواهد بود. در سفر انفرادی شما خودتان تصمیم می­گیرید که در چه ساعتی به کجا بروید و چه زمانی بازگردید اما در سفرهای گروهی معمولاً شما باید با توجه به زمانبندی گروه حرکت کنید و دیگر آن آزادی عمل را نخواهید داشت.

آشنا شدن با افراد جدید

آشناشدن با افراد جدید یکی از فاکتورهایی است که فرد را به سفرهای گروهی تشویق می­‌کند.

در سفر گروهی فرد با افراد جدید آشنا می­‌شود و تجارب جدیدی را کسب خواهد کرد. سفرهای گروهی لذت سفر را چند برابر می­‌کند.

آسایش و راحتی

اگر فرد بصورت انفرادی سفر کند و زبان مقصد را بلد نباشد نمی­‌تواند کاری را از پیش ببرد یکی از عواملی که سفرهای گروهی را محبوب کرده همین عامل است؛ در سفرهای گروهی فرد نیازی به آشنایی به زبان مقصد یا تحقیق در مورد برخی مسائل را ندارد چرا که همسفران و یا تولیدر گروه با این مسائل آشنا خواهند بود. این در حالی است که اگر فرد به صورت انفرادی سفر کند باید در مورد هر مسئله کوچکی تحقیق کند و اطلاعات کافی داشته باشد تا به مشکل برنخورد.

امنیت

یکی از بزرگ­ترین نگرانی­‌های مسافران در سفرها امنیت شخصی است. اگرچه امروزه بسیاری از نقاط دنیا از امنیت مناسبی برخوردار هستند تا حدی که می‌­توان به صورت انفرادی به نقاط مختلف سفر کرد با این حال برخی از مسائل هستند که باید در موردشان  محتاط بود. در سفر انفرادی فرد مسئول امنیت خود است و باید برخی از مسائل در مورد مقصد را بداند به طور مثال در کدام خیابان نباید قدم بزند و یا مسائل مرتبط با بیمه و سلامت خود را برنامه‌ریزی کند. هنگام سفر گروهی امنیت مسئله چندان بزرگی نیست چرا که همه چیز از قبل برنامه ریزی شده و راهنمایان تور به بسیاری از مسائل آگاه هستند و امنیت شما بر عهده مسئول تور است.

هر یک از سفرهای انفرادی و گروهی مزایا و معایب خود را دارند و هر فرد مطابق با  سلیقه خود می­‌توانند نظرات متفاوتی نسبت به سفرهای انفرادی یا گروهی داشته باشد.

در نهایت با در نظر گرفتن این عوامل می‌­توانید تصمیم بگیریدکه کدام نوع سفر برای شما مناسب‌تر خواهد بود.